Onderzoek naar beginnende schulden: wat helpt en wat kan beter?
Wie schulden maakt, grijpt vaak pas in als bedragen en vorderingen heel hoog oplopen. Er zijn allerlei programma’s om mensen eerder te helpen. Maar de vraag is: wat maakt dat mensen zich ook echt laten helpen? Via een innovatieve methode van Muzus hebben studenten van de Technische Universiteit Delft een eigen onderzoek opgezet. Waarom lukt het veel mensen wel of niet om een traject schuldsanering succesvol af te ronden. Het blijkt dat vooral naasten een helpende hand moeten bieden, omdat wie schulden maakt dat zelf dus niet doet. In opdracht van de LCR met steun van het programma Schouders eronder hebben de studenten dit belangrijke onderwerp onderzocht.
De vier studenten Lise van de Ven, Nina te Groen, Ronne Wabeke en Sacha Verburg zijn via de LCR in contact gebracht met verschillende mensen die hun ervaringen wilden delen. De studenten is ook gevraagd om een rapportage op te stellen in een aansprekende versie. Dus geen dik rapport, maar onderzoeksresultaten die snel tot de kern doordringen en snel de bevindingen inzichtelijk maken.
Contextmapping
Het viertal heeft met de contextmapping-methode een uitstekend onderzoek afgeleverd, waarin veel van de leefwereld van burgers inzichtelijk is gemaakt. Het resultaat is een visualisatie van de fases in schulden. Ook de elementen die van belang zijn of een traject lukt of niet en hoe het is vol te houden, zijn te doorlopen.
Het is duidelijk dat mensen echt een drempel over moeten om te erkennen dat ze hulp nodig hebben. Al in een eerdere fase hadden de vier studenten gezien dat de ondersteuning van naasten en dierbaren bijna onmisbaar is om de stap naar schuldhulpverlening te maken. De verklaring? De meeste mensen schamen zich of voelen zich veroordeeld door de maatschappij.
Als dan wel hulp wordt gevraagd, zitten mensen al heel diep in de problemen. Aan de andere kant is er een grote wens om geen schulden meer te hebben. En dat motiveert, ondanks dat er altijd weer obstakels op de weg naar een schuldenvrij leven zijn, zoals twijfel aan de eerlijkheid van de hulpverlener, de weinig persoonlijke benadering en het gebrek aan inspraak.
Kijk om je heen
LCR-voorzitter Fatma Koşer Kaya is onder de indruk van het product en wil graag met de raad bekijken hoe dit verdere bekendheid kan krijgen. ‘Alleen al het besef hoe mensen zich voelen die in de schulden komen, is enorm belangrijk. Daar zouden meer professionals iets van kunnen opsteken’, zei ze. Een van de belangrijke lessen uit dit onderzoek aan alle inwoners van Nederland: kijk om je heen en probeer subtiele signalen te herkennen als het financieel soms minder goed gaat met personen. Door het bespreekbaar te maken kunnen mensen zich misschien minder eenzaam voelen en durven ze met steun de volgende stap te zetten. Volgens de studenten ligt daar een van de praktische oplossingen.
Klik voor meer informatie: Op 7 maart 2023 is een uitzending bij Pakhuis de Zwijger gewijd aan dit onderwerp.
Ook interessant
Op de hoogte van alle berichten van de LCR
Wij plaatsen regelmatig berichten op onze website. Die delen we graag! Wil je op de hoogte blijven van wat er speelt binnen de LCR en de onderwerpen waarmee wij ons bezighouden? Schrijf je dan in voor onze nieuwsdienst.