Onderhoud aan stelsel sociale zekerheid hoognodig: meer oog voor mensen

Het afgelopen jaar is er heel veel gebeurd. UWV en SVB hebben meer oog gekregen voor problemen waar mensen met een uitkering mee te maken krijgen. De roep om te kijken naar het doel van een uitkering en proberen om mensen verder te helpen wordt steeds sterker. Nu is het tijd om bij de behandeling van de begroting van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) een impuls te geven aan die veranderingen.

Bij SVB en UWV wordt scherp gekeken naar situaties waarin mensen in de problemen komen door de regels. SVB heeft de garage De Bedoeling en UWV de maatwerkplaats. Bij gemeenten ontbreekt zo'n plek. De LCR ziet erg versnipperd lokaal beleid: gemeenten die meer begrip hebben voor mensen met een uitkering én gemeenten die hardvochtiger beleid voeren. Het zou prachtig zijn als er een team zich stort op oplossingen voor mensen die in de problemen komen. De LCR vraagt om de uitvoering daarbij te ondersteunen. 

Het afgelopen jaar heeft onderzoek ‘Als verrekening een beperking is’ – dat de LCR initieerde – laten zien dat werken niet voor iedereen lonend is en dat overleven op het sociaal minimum gepaard veel administratie met zich meebrengt. Het idee is dat burgers zelfredzaam kunnen zijn, maar dat geldt voor velen niet. Dat komt ook doordat mensen vaker te maken krijgen met hoge kosten door eigen bijdragen voor ondersteuning. Daarnaast drukken inflatie, gestegen energieprijzen en de coronacrisis zwaar op mensen met een laag inkomen. 

Volgens de LCR is het nodig beter zich te krijgen op de manier waarop mensen zich van de ene baan naar de andere bewegen. Door de veranderde arbeidsmarkt met veel flexcontracten is het nodig daar een beter beeld van te krijgen. Daarnaast is het ook nodig eens te onderzoeken welke mensen een uitkering ontvangen en vrij gemakkelijk weer aan de slag komen, en wie veel langer een beroep op de sociale zekerheid moet doen. Het komt erop neer dat er veel veranderd is in de sociale zekerheid, maar dat het stelsel niet is meebewogen. Dat vraagt om groot onderhoud.