Jij woont samen!’ Een aantal jaar geleden ben ik binnen dezelfde gemeente verhuisd. Ik had het goed geregeld, alles doorgegeven aan de klantmanager en inkomensconsulent. Tussen de verhuisdozen in mijn oude huis werd ik gebeld door mijn inkomensconsulent.
Ze zei: ‘Jij woont samen!’ Ik was verbijsterd. ‘Met wie dan?’ antwoordde ik. Dat kon ze in verband met privacy niet zeggen. ‘Wacht, je kan wel zeggen dat ik ga samenwonen maar niet met wie?’ Ik wist niet of ik moest lachen of huilen. Het nieuwe huis was leeg toen ik het huis ging bezichtigen. Dus hoe was dit mogelijk? Toen ik begon te huilen zei ze dat ze me wel geloofde maar dat ik heel snel een adresonderzoek moest laten doen. Ik was als de dood dat mijn bijstand werd stopgezet of verlaagd omdat ik volgens de gemeente ging samenwonen met iemand die ik niet kende.
Toen ik bij mijn nieuwe huis aankwam, zag ik dat de brievenbus compleet was gesloopt. Ik vond een zee aan verregende blauwe brieven van de Belastingdienst en brieven van deurwaarders. Ik heb direct de brieven teruggestuurd en de woningbouw gebeld dat ze de brievenbus moesten maken. Ik kreeg wel volledige huurtoeslag (een voorschot, maar ook wel met de kanttekening ze het adresonderzoek moesten afwachten) omdat ik de hoofdhuurder was. Maar wel vanuit de veronderstelling dat de vorige bewoner de medehuurder werd. En toen pas begon ik het te begrijpen. De vorige bewoner had zich niet uitgeschreven en ving ook nog huurtoeslag voor een huis waar hij niet meer woonde. Mijn nieuwe buren hadden mij bevestigd dat het huis echt minimaal drie maanden leeg had gestaan.
Die vorige bewoner stond op een dag voor me. Ik schrok me kapot. Hij had zijn brieven nodig. En toen vroeg hij serieus of hij nog even ingeschreven kon blijven staan omdat hij zich bij zijn nieuwe adres niet kon inschrijven. Achteraf dacht ik: ‘Ik had moeten zeggen ‘Ga mijn huis uit idioot!’. Maar misschien had hij die brieven om aan te tonen dat hij hier woonde al uit de brievenbus gehaald. Ik was nog wel zo helder dat ik die brieven van het adresonderzoek moest terugsturen naar de gemeente. Anders probeert hij met die brieven aan te tonen dat hij er nog woont! Die brief lag binnen, maar door de stress heb ik toen die brief weggegooid. De tweede brief van de gemeente stuurde ik wel terug.
De drie maanden die daarop volgden waren een hel. Ik kreeg nog minimaal vijftig brieven van de Belastingdienst opgestuurd met zijn naam. En hij bleef me bellen dat ik zijn post wel kon openmaken; want de rekeningen daarin waren voor mij. Achteraf gezien was hij alleen maar bezig met verwarring zaaien. Maar ook dat had ik pas later door. Ik ben twee keer langs het stadsdeelkantoor gegaan en gezegd dat ze die man onmiddellijk moesten uitschrijven. Ik kreeg een standaardzin: ‘In verband met het onderzoek kunnen we niets zeggen’. Niemand zei dat een adresonderzoek gewoon standaard drie maanden duurt. Ik was helemaal overstuur.
Daarnaast bleef ik maar de belastingdienst bellen over die brieven. Uiteindelijk heb ik ook nog vier keer de woningbouw gebeld. Pas na de vijfde keer had die medewerker door dat het echt serieus was en verbond mij door met het team fraude. Die heb ik toen het hele verhaal uitgelegd. Haar advies was dat ik hem moest blokkeren en geen contact meer moest opnemen. En alle brieven moest ik meteen uit mijn brievenbus halen en terugsturen. Ik heb zelfs nog een maand lang blauwe verregende brieven teruggestuurd. Tot ik eindelijk de brief kreeg dat hij was uitgeschreven. Wanneer iemand zich doelbewust niet uitschrijft, en schulden probeert af te schuiven, dan komt een ander in de problemen. Wat het nóg zwaarder maakt is dat je moet aantonen dat je onschuldig bent. Dat er dus sprake is van een omgekeerde bewijslast. Het is weer een voorbeeld van wat er gebeurt als er met je basisbestaanszekerheid - je huis en je inkomen - gerommeld wordt. Die angst, zonder dat het je schuld is, maakt dat je een permanent gevoel van onveiligheid hebt. Nu kan ik hier met enige afstand op terugkijken. Maar op het moment dat ik er in zat was het echt verschrikkelijk. Een voorbeeld van wat er gebeurt als dingen automatisch geregeld worden en instanties niet samenwerken.
Jenna
Ik ben Jenna, heb een lichamelijke beperking en heb 10 jaar in de bijstand gezeten. Ik deel mijn ervaringen en die van anderen in deze blogs. Wil je jouw ervaring met de bijstand delen? Dat kan. Onderaan elke blog vind je een mogelijkheid om aan Hetgaatovermij van de LCR (en aan mij) een reactie te sturen. Alle verhalen worden verzameld, anoniem gemaakt om zo verandering in jouw situatie en die van anderen in de bijstand brengen.
Wij plaatsen regelmatig berichten op onze website. Die delen we graag! Wil je op de hoogte blijven van wat er speelt binnen de LCR en de onderwerpen waarmee wij ons bezighouden? Schrijf je dan in voor onze nieuwsdienst.